Thời tiết mưa nồm, ẩm như hiện nay là môi trường lý tường cho vi-rút sinh sôi, phát triển và là nguyên nhân gây chính gây nên bệnh ho ở hầu hết trẻ nhỏ.
Vì vậy các bà mẹ nên mặc quần áo cho con vừa phải, không mặc quá ấm sẽ khiến trẻ đổ mồ hôi gây ra lạnh và sẽ dẫn đến ho. Ngoài ra chúng ta cũng phải nên thường xuyên kiểm tra và lau mồ hôi ở phần ngực và lưng cho trẻ.
Nếu không may trẻ bị ho thì trước tiên ta nên dùng những loại thảo dược để chữa trị, tránh sử dụng kháng sinh quá sớm sẽ gây nên nhờn thuốc và việc chữa trị sẽ khó khăn hơn.
Dưới đây chúng tôi xin giới thiệu một số loại thảo dược chữa ho hiệu quả:
1. Lá húng chanh
Húng chanh là một loại cỏ lá mọc đối, mọng nước, mép khía răng cưa, trên bề mặt lá có nhiều lông, có mùi thơm như chanh rất dễ chịu. Kết quả nghiên cứu hiện đại cho thấy tinh dầu húng chanh có tính chất kháng sinh, sát khuẩn với vi khuẩn gây bệnh đường hô hấp.
Theo y học cổ truyền, húng chanh có vị cay, tính ấm mùi thơm, có tác dụng phát tán phong hàn, tiêu đờm, sát khuẩn, có tác dụng chữa viêm họng, giải cảm, cho ra mồ hôi và chữa ho, chữa cảm cúm, sốt không ra mồ hôi được,… Trong nhân dân thường dùng lá húng chanh tươi hoặc sắc uống.
Cách làm: Húng chanh 30g, rửa sạch bằng nước đun sôi để nguội, thêm vài hạt muối, nhai dập và nuốt nước dần. Hoặc lấy 20g lá húng chanh tươi, rửa sạch, giã nhỏ, vắt lấy nước uống 2 lần trong ngày.
Hoặc: Húng chanh tươi 20g, rửa sạch, thái nhỏ; đường phèn 20g. Cho hai thứ vào bát, chưng cách thủy, chắt lấy nước, uống từ từ. Bã ngậm trong miệng mút lấy nước. Mỗi ngày làm 1 lần. Dùng 3 - 5 ngày.
Đối với trẻ em khó uống thuốc có thể lấy vài lá húng chanh rửa sạch, giã nhỏ với một ít đường phèn hấp vào nồi cơm, cho trẻ uống 2 - 3 lần trong ngày.
2. Gừng tươi
Theo Đông y, gừng có vị cay, tính ấm, kiện tì vị, ôn trung hạ khí, chống lạnh, giảm đau. Củ gừng không chỉ là gia vị thông thường mà còn là vị thuốc quý. Gừng còn giúp cho bộ máy tiêu hóa hoạt động tốt hơn. Từ lâu dân gian đã dùng gừng như một vị thuốc ít tiền và hữu hiệu trong chữa trị các triệu chứng ho thông thường do thời tiết. Nếu ho do nhiễm lạnh, bạn có thể dùng nước sắc gừng với vỏ cam (hoặc quýt) và một ít vỏ quế để uống. Còn ho lâu không khỏi có thể dùng nước sắc gừng pha với mật ong để dùng.
Chữa cho người lớn: Một củ gừng nhỏ, rửa sạch, cho lên bếp ga nướng cho tới khi nóng cháy xém, kêu xèo xèo. Để nguội, lột vỏ (gừng nướng lột vỏ rất dễ). Cắt nhỏ, giã (hoặc ép) cho ra nước, sau đó trộn một ít mật ong (liều lượng tùy người uống). Uống nước gừng mật ong lúc còn ấm, bã gừng ngậm như mứt gừng. Có thể làm một lần để tủ lạnh, lần sau cho vào lò vi sóng quay 1 chút cho ấm lên
Chữa cho trẻ em: Một củ gừng nhỏ, rửa sạch, cho lên bếp ga nướng cho tới khi nóng cháy xém, kêu xèo xèo. Để nguội, lột vỏ (gừng nướng lột vỏ rất dễ). Cắt nhỏ, giã (hoặc ép) cho ra nước, đổ khoảng nửa ly nhỏ (6-7 thìa cà phê) nước sôi vào, để một lúc lâu cho gừng tan với nước, chắt bỏ bã gừng sau đó hòa một chút mật ong cho bé dễ uống. Nếu ho nhiều nên cho bé uống khoảng 2 lần ban ngày, 2 lần ban đêm.
3. Nghệ tươi
Nghệ là loại gia vị thường dùng trong chế biến một số món ăn... Ngoài ra, nghệ còn chữa được ho một cách hiệu quả. Dùng củ nghệ trị ho trẻ em là một trong những bài thuốc dân gian phổ biến, dễ làm. Theo Đông y nghệ có vị đắng, tính ấm, có công dụng sát trùng, làm lành vết thương, trợ giúp tiêu hóa,...
Đối với nghệ tươi: Củ nghệ tươi gọt vỏ, cắt nhiều lát mỏng. Chanh tươi gọt vỏ, cắt lát mỏng, lượng bằng với nghệ (chừng 6-7 lát). Củ gừng tươi cũng rửa sạch, cắt lát mỏng nhưng lượng bằng một nửa nghệ. 3 nguyên liệu ấy cho vào tô hay chén cùng một ít nước chín, và hai muỗng mật ong (hoặc hai muỗng đường phèn) rồi đem chưng cách thủy, dùng nước chưng này để chữa ho rất hay. Có thể dùng luôn cả xác càng tốt.
Bột nghệ: bạn bỏ một nhúm muối vào một ly nước nóng, rồi khuấy cho đều. Sau đó trộn thêm vào đó một muỗng trà bột nghệ. Hãy uống hết hỗn hợp này trong một ngày và tiếp tục thực hiện như thế trong vòng ba ngày sau đó, bạn sẽ thấy hiệu quả ngoài mong đợi. Phương thuốc này còn giúp ngăn ngừa và bảo vệ cuống họng trước nguy cơ bị nhiễm khuẩn.
Đối với triệu chứng đau họng đi kèm với ho, bạn nên đun sôi một ly sữa và trộn vào đó một muỗng trà bột nghệ. Nhấm nháp hỗn hợp này vào buổi sáng và buổi chiều, bạn sẽ thấy tác dụng hữu hiệu của phương thuốc này trong việc làm giảm nhẹ chứng đau họng và ho.
4. Lá diếp cá
Theo Đông y, diếp cá có vị cay chua, mùi tanh, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu, sát trùng, chữa viêm phổi, viêm họng, táo bón, mụn nhọt,... Rau diếp cá còn là loại kháng sinh chữa ho và sốt tự nhiên.
Diếp cá rửa sach, giã nhỏ, chắt lấy 1 bát nước vo gạo đặc, sau đó cho diếp cá đã giã nhỏ và nước vo gạo vào nồi đun sôi nhỏ lửa khỏang 20 phút cho diếp ca nhừ nát rồi bắc ra để nguội, lọc lấy nước cho bé uống. Mỗi ngày uống khoảng 3 lần sau khi ăn 1 tiếng để phát huy công dụng hiệu quả nhất.
5. Hoa đu đủ đực
Theo Đông y, hoa đu đủ đực có tính hàn, vị ngọt, mùi hơi hắc. Hoa đu đủ đực là một vị thuốc được dùng phổ biến theo kinh nghiệm dân gian để chữa ho, nhất là ở trẻ em. Khi dùng làm thuốc cần chọn hoa mới nở ngay tại cây, thường dùng tươi.
Cách dùng: Lấy khoảng 20 - 30g, để tươi, trộn với đường trắng hay mật ong, hấp cơm rồi nghiền nát, uống làm 2 – 3 lần trong ngày. Cũng có thể kết hợp hấp thêm với lá hẹ 10g, hạt chanh 10g.
Hoa đu đủ đực 15g, xạ can 10g, củ mạch môn 10g, lá húng chanh 10g. Tất cả cho vào một bát nhỏ, thêm ít muối, hấp cơm rồi nghiền nát. Ngày ngậm 2 - 3 lần, nuốt nước dần dần, dùng từ 3 - 5 ngày.
